Akkoord met Schone Lucht

Schone Lucht Akkoord benadrukt het belang van gezonde lucht

Tientallen gemeenten en provincies ondertekenden 13 januari 2020 het Schone Lucht Akkoord (SLA). Civity ondersteunt het initiatief van harte. In onze leefomgeving is slechte luchtkwaliteit een groeiend probleem. Luchtvervuiling is een bekende trigger voor longziekten. Een op de vijf kinderen die astma hebben, heeft dat gekregen door luchtverontreiniging (bron).

Mensen die op plekken wonen waar veel luchtvervuiling heerst, hebben waarschijnlijk minder kans om een coronabesmetting te overleven. Dat zegt de Europese Public Health Alliance (EPHA). Luchtvervuiling veroorzaakt schade aan de menselijke gezondheid en hun vermogen om infecties te bestrijden. Schone lucht is dus een basisinvestering in een gezondere toekomst.

De oorzaken van luchtverontreiniging liggen in luchtvaart, (weg)verkeer, scheepvaart, landbouw, houtstook en industrie. Er worden diverse luchtkwaliteitsnormen gehanteerd. Civity ontwikkelde in een privaat-publieke samenwerking een toepassing die schone lucht in het verkeer bevordert.

Nederland fietsland

Samen fietsen we in Nederland zo’n 15 miljard kilometer per jaar. Dat is meer dan 880 kilometer per persoon. Om die fietskilometers te benutten hebben we medio 2018 samen met de Provincie Utrecht, SODAQ en het RIVM een slimme toepassing ontwikkeld: de Snuffelfiets.
In de meeste grote steden hangen een paar permanente meetstations, voortdurend op dezelfde locatie. Met de mobiele Snuffelfietssensoren verkrijgen we een completer beeld van de luchtkwaliteit.

Zo werkt het

Op de fietsen van honderden participerende burgers zijn mobiele sensoren bevestigd. Al fietsend verzamelen zij veel (open) data over luchtkwaliteit in het wegverkeer. Precies daar waar ze ingeademd worden. Op diverse tijdstippen, op veelgebruikte fietsroutes of juist op alternatieve groenere routes.
Snuffelfiets stimuleert het gebruik van de in Nederland populaire fiets als vervoersmiddel. Het biedt de inwoners inzicht in de fijnstofwaardes op hun eigen routes. En het stimuleert hen om groenere routes en tijdstippen te kiezen.

Van meting tot dashboard

De Snuffelfiets-sensoren meten diverse soorten fijnstof en ook GPS-locatie, (gemiddelde) snelheid, temperatuur, luchtvochtigheid, wegdek en organische gassen. Aan de ontwikkeling van een stikstof-sensor wordt gewerkt.

De realtime sensor-data worden via een draadloze verbinding (LTE-M) naar het dataplatform van Civity gestuurd. Civity zorgt voor veilige opslag en ontsluiting van de data. We bieden elke deelnemer een eigen realtime pagina met persoonlijke fietsroutes en meetwaardes. Daarnaast tonen we de geanonimiseerde open data als losse meetwaardes op een kaart.

Data-ondersteunend beleid

De verzamelde data ondersteunen overheidsorganisaties en stedenbouwkundigen bij het nemen van geïnformeerde beslissingen op basis van nieuwe inzichten.
De Snuffelfiets-data worden door het RIVM gevalideerd ten opzichte van de vaste meetstations in Nederland zodat de data elkaar aanvullen.

Het project draagt bij aan bewustwording rondom luchtkwaliteit: inwoners zien het effect van hun keuzes en kunnen hun gedrag aanpassen door te kiezen voor gezondere alternatieve routes, tijdstippen en vervoersmiddelen zonder schadelijke uitstoot.

De verzamelde data ondersteunt lokale en provinciale beleidsmakers en stedenbouwkundigen bij het nemen van geïnformeerde beslissingen op het gebied van mobiliteit en duurzaamheid. 

• Bijvoorbeeld in de infrastructuur van het fietswegennet.
• En door het terugdringen van luchtvervuiling op plekken met hoge waardes, bijvoorbeeld door strengere normen voor auto’s, vrachtauto’s en brommers.
• De metingen helpen ook om hitte-eilanden in de zomers in kaart te brengen.

Voordelen van open source, open data, open standaarden

Op ons realtime open data platform CIP IoT maken we gebruik van FIWARE bouwblokken. Samen met Future City Foundation is Civity oprichter van de Nederlandse FIWARE iHub. De FIWARE Context Broker (met NGSI v2 API-koppeling) is in staat om gegevens van verschillende IoT-apparaten – in dit geval de Snuffelfietssensoren – te consolideren en de gegevens in context te plaatsen. Van data naar zinvolle informatie.

En dankzij de open standaarden van ons dataplatform zijn de data makkelijk, en zonder vendor lock-in, in te zetten door andere partijen.

De Provincie Utrecht ondersteunt open data en open-source oplossingen. De data en oplossingen moeten altijd van het publiek zijn. Dit is een belangrijke factor bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken door en voor de burgers. De open standaarden van FIWARE Context Broker maken dit mogelijk.

“De fietser en de fiets kunnen bijdragen aan het oplossen van verschillende maatschappelijke problemen. Het gaat dan niet alleen om verkeersproblematiek maar ook om luchtkwaliteit, volksgezondheid, participatie en de geluksbeleving.”

Claar Schouwenaar, projectleider van Snuffelfiets bij de provincie Utrecht.

Hoe data bijdraagt aan een leefbare en veilige stad

We zien dat de betrokkenheid bij het Snuffelfiets-project groot is. Het vergroot de bewustwording om actief aan een schonere leefomgeving te werken. Zowel onder beleidsmakers als burgers als bedrijven. Samen werken we graag aan een gezonde en veilige leefomgeving.